Wielki Tydzień – czym jest?

Wielki Tydzień, czyli siedmiodniowy okres w tradycji chrześcijańskiej, który przypada przed Wielkanocą, nazywany jest Świętym Tygodniem. Jest to czas wspominania ostatnich dni życia Chrystusa. Jest to wspaniały czas refleksji nad ofiarą Pana. Triduum Paschalne jest najważniejszym wydarzeniem Wielkiego Tygodnia. Rozpoczyna się wieczorną Mszą Świętą w Wielki Czwartek, a kończy Drugimi Nieszporami w Wielką Niedzielę po południu. Treści Wielkiego Tygodnia obejmują wszystko, począwszy od triumfalnego wjazdu Chrystusa do Jerozolimy w Niedzielę Palmową, poprzez Jego ostatnie rozmowy i dyskusje z Sanhedrynem. Proroctwa Jezusa dotyczące zburzenia Jerozolimy, końca świata, celebracja Ostatniej Wieczerzy i Męki Pańskiej prowadzą do chwalebnego Zmartwychwstania.

Wielki Tydzień Wielkanocny

Wielki Tydzień został włączony do tradycji chrześcijańskiej dopiero w IV wieku. Istnieje wiele obrzędów związanych z Wielkim Tygodniem, w zależności od tego, jaki odłam chrześcijaństwa wyznajemy.

Niedziela Palmowa

Niedziela Palmowa to pierwszy dzień Wielkiego Tygodnia. Jej nazwa pochodzi od tradycji święcenia palm, która została wprowadzona w XI wieku. Upamiętnia ona uroczysty wjazd Chrystusa do Jerozolimy. Dzień ten poprzedza również Jego mękę, śmierć i zmartwychwstanie na krzyżu. W liturgii Niedzieli Palmowej należy wyróżnić dwa momenty: Procesję z palmami oraz wspomnienie Męki Chrystusa podczas czytania Ewangelii według jednego z trzech Ewangelistów: Mateusza Marka lub Łukasza.

Celem Niedzieli Palmowej jest przypomnienie wiernym, że zwycięstwo Chrystusa i Jego ofiara są ze sobą powiązane. Należy zauważyć, że szaty liturgiczne księży w tym czasie nie odzwierciedlają pokuty, ponieważ fioletowe szaty liturgiczne są używane w okresach pokutnych. Zamiast tego są one czerwone. Okres Niedzieli Palmowej podkreśla majestat, siłę i łaskę Chrystusa. Wchodzi On do miasta jako Pan i Król Miasta przez swoją Mękę.

Tradycja mówi, że poświęcone palmy powinny być przechowywane przez cały rok, aby można je było spalić w następnym roku. Popiół z nich można potem wykorzystać do posypania głów wiernych w Środę Popielcową. Niedziela Palmowa była również znana jako Niedziela Kwiatów, ponieważ przypadała w kwietniu, miesiącu pierwszych kwiatów.

Poniedziałek, wtorek, środa

W Wielki Poniedziałek, Wtorek i Środę sakrament ten jest poświęcony pojednaniu. Chrystus spędził ten czas na nauczaniu swoich uczniów w świątyni, a następnie udał się do Betanii, około 3 km od Jerozolimy, gdzie spędził noc z Łazarzem. W Wielki Poniedziałek, Wtorek i Środę nie ma żadnych specjalnych obrzędów liturgicznych.

Warto zauważyć, że w Poniedziałek Wielkanocny Chrystus spowodował śmierć drzewa figowego, ponieważ nie znalazł na nim owoców, a jedynie liście. Wielki Wtorek jest natomiast pamiątką momentu, w którym Jezus podczas dysputy ze starszyzną żydowską zapowiada zniszczenie Jerozolimy. W ten sposób zakończy się historia i najważniejsze wydarzenie – Zmartwychwstanie Jezusa. Wielka Środa jest jednak bezpośrednio związana z Wielkim Czwartkiem i Wielkim Piątkiem. W tajemnicy Sanhedryn podejmuje decyzję o zabiciu Jezusa. Judasz przyczynia się do tego, uzgadniając z radą żydowską, że zdradzi Mesjasza w zamian za 30 srebrników. Zobowiązuje się on pójść za prorokiem, a gdy ten nie będzie sam, poinformować i ułatwić pojmanie Chrystusa.

Wielki Czwartek

Wielki Czwartek jest pierwszym dniem Triduum Paschalnego. Jest to czas, w którym celebruje się Mękę i Zmartwychwstanie Pańskie. Jako oficjalny początek Triduum Paschalnego, Msza Wieczerzy Pańskiej służy jako Msza Wieczerzy Pańskiej. Upamiętnia ona Ostatnią Wieczerzę, odejście Chrystusa od swoich Apostołów i oddzielenie się od Niego nauczycieli. Jest to również dzień ustanowienia Eucharystii i kapłaństwa. Kapłaństwo kładzie nacisk na Najświętszą Ofiarę, ale także podkreśla grzech i ludzką słabość, a w tle pojawia się zdrada Judasza. Należy zauważyć, że Wielki Czwartek zawiera dwie Msze święte: poranną Mszę Krzyżma Świętego i wieczorną Mszę Wieczerzy Pańskiej.

Wielki Piątek

Wielki Piątek jest dniem powagi i skupienia. Zachęca również do postu, kontemplacji, rozmyślania i postu. Ze względu na ogromny szacunek dla Ofiary Krzyżowej, w Wielki Piątek nie odprawia się mszy świętych. Liturgia Wielkiego Piątku składa się z czterech części: Liturgii Słowa (lub Adoracji Krzyża), Komunii Świętej i procesji do grobu. Adorację, która jest symbolicznym złożeniem krzyża przez kapłana, poprzedza Liturgia Słowa. W tym miejscu odmawia się Modlitwę Powszechną. Krzyż jest następnie wnoszony do prezbiterium i odsłaniany przez kapłana w trzech etapach. Śpiewa on: „Oto drzewo Krzyża, na którym zawisło zbawienie dla świata”, po czym otrzymuje odpowiedź od wiernych: „Pójdźmy w uwielbieniu”. Rozdawanie Komunii Świętej odbywa się z Hostii poświęconych na Wielki Czwartek. Po niej następuje procesja do Grobu Pańskiego i wystawienie w monstrancji z białym welonem Najświętszego Sakramentu.

Wielka Sobota

Wielka Sobota to bardzo szczególny dzień w Kościele katolickim. Jest to czas wyciszenia, refleksji i przeżywania Misterium Paschalnego. Wierni święcą też wielkanocne pokarmy i czuwają przy Grobie Pańskim. Wigilia Paschalna, która wspomina Zmartwychwstanie, rozpoczyna się o zachodzie słońca. Liturgia Wigilii Paschalnej składa się z czterech elementów: Liturgii Światła i Liturgii Słowa; Liturgii Chrztu; Liturgii Eucharystii oraz Liturgii Słowa.